تدوین مدل ساختاری تاب‌آوری پرستاران زن متأهل: تأثیر انعطاف‌پذیری شناختی با نقش میانجی سازگاری زناشویی
الموضوعات :
محسن کمالی نیا
1
,
کیانوش زهراکار
2
,
مهدی عرب زاده
3
1 - گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
2 - استاد، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران.
3 - دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران.
الکلمات المفتاحية: تاب‌آوری, انعطاف‌پذیری شناختی, سازگاری زناشویی, پرستاران زن متأهل.,
ملخص المقالة :
تاب‌آوری نقش مهمی در مقابله با چالش‌های شغلی و زناشویی دارد، لذا تقویت این ویژگی می‌تواند به بهبود وضعیت روانی و عملکرد شغلی افراد نقش بسزایی داشته یاشد. ازاین‌رو، شناسایی عوامل پیش‌بینی‌کننده تاب‌آوری ضروری به نظر می‌رسد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر انعطاف‌پذیری شناختی بر تاب‌آوری با نقش میانجی‌گری سازگاری زناشویی در پرستاران زن متأهل است. این پژوهش از نوع بنیادی با رویکرد توصیفی-تحلیلی و روش همبستگی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل 400 پرستار زن متأهل شاغل در مراکز درمانی و بیمارستان‌های دولتی استان البرز بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تاب‌آوری کانر و دیویدسون، پرسشنامه انعطاف‌پذیری شناختی دنیس و وندر وال، و مقیاس سازگاری زناشویی لاک-والاس بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS نسخه 26 و AMOS نسخه 24 تحلیل شدند. این پژوهش با شناسه IR.ABZUMS.REC.1401.297 به تصویب کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی البرز رسید. مشارکت‌کنندگان پس از ارائه رضایت آگاهانه در پژوهش شرکت کردند و محرمانگی داده‌های آنان تضمین شد. نتایج نشان داد که انعطاف‌پذیری شناختی (r=0/762) و سازگاری زناشویی (r=0/796) در سطح اطمینان 01/0 با تاب‌آوری رابطه مثبت و معناداری دارند. همچنین نقش میانجی سازگاری زناشویی در ارتباط بین انعطاف‌پذیری شناختی و تاب‌آوری تأیید شد. برازش مناسب داده‌ها با مدل مفهومی پژوهش تأیید شد. یافته‌ها نشان دادند که برای ارتقای تاب‌آوری پرستاران زن متأهل، توجه به عوامل شناختی، عاطفی و هیجانی ضروری است. بر این اساس، پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران و مدیران حوزه سلامت برنامه‌هایی در جهت بهبود این عوامل طراحی و اجرا کنند.
1- ذاكر، ثنایی؛ و باقريان نژاد، زهرا(1382)، بررسي ابعاد نارضايتي زناشويي زنان و مردان متقاضي طلاق در شهر اصفهان. دانش و پژوهش در روانشناسي، شماره 15.
2- سامانی، سیامک؛ جوکار، بهرام؛ و صحراگرد، نرگس(2007). تاب آوری، سلامت روانی و رضایتمندی از زندگی. مجله روانشناسی بالینی ایران، 13(3)، 295.
3- Abe, S., & Oshio, A. (2018). Does Marital Duration Moderate (Dis)Similarity Effects of Personality on Marital Satisfaction? SAGE Open, 8(2). doi:2158244018784985/10.1177.
4- Bartle‐Haring, S., Ferriby, M., & Day, R. (2019). Couple differentiation :Mediator or Moderator of depressive symptoms and relationship satisfaction?. Journal of marital and family therapy, 45(4), 563-577. doi:10.1111/jmft.12326.
5- Beshrpour S, and Shafiei M. The role of selfcompassion and cognitive flexibility in predicting post-traumatic stress disorder symptoms in individuals exposed to trauma. J Medic Scien Shahr Kurd Uni, 2016; 19(4): 12-22. (in Persian)
6- Beckman, C. M., & Stanko, T. L. (2020). It takes three: Relational boundary work,resilience, and commitment among navy couples. Academy of Management Journal, 63(2), 411-439. doi:10.5465/amj.2017.0653
7- Connor KM, Davidson JR. Development of new resilience scale: The Connor- Davidson, Resilience scale (CD-RISC). Journal of Depression and Anxiety. 2003; 18(2):76- 82. doi:10.1002/da.10113
8- Du, W., Luo, M., & Zhou, Z. (2021). A Study on the Relationship Between Marital Socioeconomic Status, Marital Satisfaction, and Depression: Analysis Based on Actor–Partner Interdependence Model (APIM). Applied Research in Quality of Life, 1-23. doi:10.1007/s11482-021-09975-x
9- Fahimdanesh, F., Noferesti, A., & Tavakol, K. (2020). Self-compassion and forgiveness: Major predictors of marital satisfaction in young couples. The American Journal of Family Therapy, 48(3), 221-234. doi:10.1080/01926187.2019.1708832
10- Foster, Kim, & Viet Bui, Minh, & McInnes, Elizabeth and Ennis, Gary(2022). Protocol for a mixed methods process evaluationof the Promoting Resilience in Nurses (PRiN). International Journal of Mental Health Nursing.31(3), 687–696. doi:10.1111/inm.12989
11- Freitas, J.P, Rodríguez Gonzalez, M, Crabtee S, & Martine, M. V. (2020). Differentiation of Self, Couple Adjustment and Family Life Cycle: A Cross Sectional Study. The American Journal of Family Therapy, 48(4), 250-262. doi:10.22059/japr.2022.311721.643662.
12- Işık, E., Özbiler, Ş., Schweer-Collins, M. L., & Rodríguez-González, M. (2020). Differentiation of self predicts life satisfaction through marital adjustment. The American Journal of Family Therapy, 48(3), 235-249. doi:10.1080/01926187.2020.1732248.
13- Locke, H. J., & Wallace, K. M. (1959). Short marital-adjustment and prediction tests: Their reliability and validity. Marriage and family living, 21(3), 251- 255.
14- Rahimpour S, Arefi M, Manshai G. [Effectiveness of integrated training of time perspective and mindfulness on resilience and wisdom (Persian)]. Research Paper on Positive Psychology. 2021; 7(1):35-52. doi:10.22108/PPLS.2021.118779.1798
15- Riahi, F., Golzari, M., & Mootabi, F. (2020). The Relationship Between Emotion Regulation and Marital Satisfaction Using the Actor-partner Interdependence Model. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 26(1), 44-63. doi:10.32598/ijpcp.26.1.3038.1
16- Robins, N. (2021). Of Love and Loathing: Marital Life, Strife, and Intimacy in the Colonial Andes, 1750–1825. The American Historical Review, 122 (1), 221-222. doi:10.2307/j.ctt1d9nhx8.
17- Skowron, E., & Friedlander, M. (1998). The differentiation of self inventory: development and initial validation. Journal of Counseling Psycho, 28(1), 235-246. URL: https://psycnet.apa.org/record/1998-04269-001
18- Tahir K, Khan N. (2020).Mediating role of body image between sexual functioning and marital intimacy in Pakistani women with breast cancer. Psycho‐Oncology,2021; 30(2), 260-266. doi:10.1002/pon.5563.
19- Tal-Saban M, Zaguri-Vittenberg S. (2022). Adolescentsand Resilience: Factors Contributing to Health-Related Quality of Life during the COVID-19 Pandemic. International journal of environmental research and publichealth, 19(6), 1-10.
20- Thakral M, Von Korff M, McCurry SM, Morin CM, Vitiello MV. (2020). Changes in dysfunctional beliefs about sleepafter cognitive behavioral therapy for insomnia: A systematic literature review and meta-analysis. Sleep medicine reviews, 49, 1-21.
21- Tomaso CC, Johnson AB, James TD, Nelson JM, Mason WA, Espy KA, Nelson TD. (2021). Emotion Regulation Strategies as Mediators of the Relationship Between Internalizing Psychopathology and Sleep-Wake Problems During the Transition to Early Adolescence: A Longitudinal Study. The Journal of Early Adolescence, 41(5),657-682.
22- Toraman, Ç., Özdemir, H. F., Kosan, A. M. A., & Orakci, S. (2020). Relationships between Cognitive Flexibility, Perceived Quality of Faculty Life, Learning Approaches, and Academic Achievement. International Journal of Instruction, 13(1), 85-100. doi:10.29333/iji.2020.1316a.
23- Ünal, Ö., & Akgün, S. (2020). Conflict resolution styles as predictors of marital adjustment and marital satisfaction: an actor–partner interdependence model. Journal of Family Studies, 1-16. doi:10.1080/13229400.2020.1766542.
