ارائه الگوی مدیریت دانشگاهی مبتنی بر اندیشه سبز
الموضوعات : جنرال لواءگلشن مرادی 1 , نادر سلیمانی 2 , حمید شفیع زاده 3
1 - دانشجوی دکتری گروه مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
2 - دانشیار گروه مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
3 - دانشیار گروه مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
الکلمات المفتاحية: الگو, مدیریت دانشگاهی, اندیشه سبز, نظریه داده بنیاد,
ملخص المقالة :
جهانی شدن، محدودیت منابع، افزایش آلودگی و نگرانی های زیست محیطی؛ در فضای دانش محور، رقابتی، پاسخگو و مشارکتی امروزی، دانشگاه ها را ناگزیر به پذیرش تفکر سبز و به دنبال آن اعمال مدیریت سبز به عنوان پارادایمی نوین در کلیه فعالیت های سازمانی خود نموده است. به منظورپاسخگویی به شرایط مذکور، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت دانشگاهی مبتنی بر اندیشه سبز صورت گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف "کاربردی"، از نظر نوع داده ها "کیفی" و از نظر شیوه اجرا " مبتنی بر نظریه داده بنیاد " انجام شده است. محقق تعداد 15 نفر مشارکت کننده را براساس روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی از میان مدیران و کارشناسان سازمان حفاظت از محیط زیست، سازمان انرژی های تجدیدپذیر و وزارت نفت و مدیران دانشگاه های سبز کشور تا رسیدن به مرحله اشباع داده ها مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرارداد. روایی ابزار پژوهش از طریق روش های پیشنهادی لینکن و گوبا و پایایی آن از طریق ضریب پایایی هولستی به تایید رسید. تجزیه و تحلیل داده های حاصل، درقالب الگوی سیستماتیک استراوس و کوربین در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی با استخراج 576 کد اولیه و نیز احصا43 مفهوم و 16 مقوله با استفاده از نرم افزار ان وی وو انجام گرفت .نتایج به دست آمده، الگوی مدیریت دانشگاهی مبتنی بر اندیشه سبز را در قالب عوامل علّی، شرایط زمینه ای، پدیده محوری ، شرایط مداخله گر/ تسهیل گر، راهبردها و پیامدها به تصویر کشید.
1. اسمعیل اسدی، رمضان، وگودرزی، مهناز .( 1397) .تاثیر برنامه های توسعه ای سازمان ملل متحد بر برنامه های جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، دوره 11، شماره 43، .صص 47-9.
2. افروز، صدیقه (۱۳۹۷). محیط زیست و سازمان سبز. تهران: عطران.
3. الینکتون، جان، و هیلس، جولیا. (1380). راهنمای مصرف سبز برای نوجوانان و جوانان (ترجمه فرهاد احمدی شیخانی). تهران: سازمان حفاظت محیط زیست(تاریخ انتشار به زبان اصلی ندارد).
4. ایرانمنش زرندی، زینب .(1398) . شناسایی و رتبه بندی پیشران های دانشگاه سبز با رویکرد کار آفرینی سبز در دانشگاه سیستان و بلوچستان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
5. ایران نژاد پاریزی، مهدی، و توسلی، سپیده .( 1389) . مسئولیت اجتماعی و مدیریت سبز . پژوهشنامه ،شماره 62 ، صص70-33.
6. بردی پور، منیژه .(1397). الزامات پیاده سازی مدیریت منابع انسانی سبز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی .
7. بلز، فرانک مارتین، و پیتی، کن. (1391) . بازاریابی پایداری :یک دیدگاه جهانی (ترجمه احمد روستا، سعید عسگری ماسوله و سید ایمان موسویان ) . تهران : بازرگانی
8. حریری، نجلا .( 1395) . اصول و روش های پژوهش کیفی . تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
9. خنیفر،حسین، ومسلمی، ناهید. (۱۳۹۷). اصول ومبانی روش های پژوهش کیفی.تهران:نگاه دانش.
10. دانایی فرد، حسن و سید مجتبی، امامی . (1386) . " استراتژی پژوهش کیفی: تاملی بر نظریه داده بنیاد". اندیشه مدیریت راهبردی، سال اول، شماره دوم، صص 97-69.
11. دراکر، پیتر .(1377) . الگوهای جدید مدیریت ( ترجمه کاملیا احتشامی اکبری ). مجله تدبیر، شماره 89، صص 33-24.
12. دویل، بروس . (1387) . مدیریت اندیشه. (ترجمه نرگس رافعی، نرگس روحی و طاهره پاکدامن). تهران: ایران بان
13. زاهدی، شمس السادات، چیت ساز، علی( ۱۳۸۶). مبانی وچالش های نظری بکارگیری الگو های مدیریت گرا .فصلنامه مدیریت،بهبود و تحول شماره 56 ، صص18-1.
14. زاهدی، شمس السادات ( 1392). مدیریت سبز (چاپ اول). تهران : انتشارات جهاد دانشگاهی .
15. زاهدی، شمس السادات. (1395) .توسعه پایدار جامع با تاکید بر مدیریت و کار آفرینی سبز(چاپ اول). تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
16. سیدعلوی، سید محمد (1396). ارائه الگویی برای به کار گیری مدیریت سبز در دانشگاه های دولتی تهران. رساله دکتری، دانشگاه ارومیه .
17. صالحی پورچوبه، عذرا . (1396). بررسی شیوه¬های ممکن برای نیل به اهداف دانشگاه سبز (مورد مطالعه : دانشگاه آزاد اسلامی ). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
18. غفاری کتی سری، زهرا، علی¬اکبر، امین بیدختی ،علی اکبر، و جعفری، سکینه. (1398). رابطه ی دانش زیست محیطی با رفتار حامی محیط زیست. .مقاله ارائه شده در اولین همایش ملی مدرسه فردا، اردبیل، دانشگاه محقق اردبیلی.
19. فراستخواه، مقصود.(۱۳۹۵).روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تاکید برنظریه برپایه. تهران: نشرآگاه.
20. فرهنگی، علی، و حسینی، سید حیدر .(۱۳۷۸). رهبری ومدیریت در دانشگاه ها .فصلنامه دانش مدیریت، دوره 47، شماره صفر،صص ۴۸-۳۷.
21. فریدونی، فرزانه. (1395). طراحی پارک پژوهش های محیطی دانشگاه فردوسی مشهد با رویکرد پاسخگویی به شاخصه های پردیس سبز .پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
22. کابال، آلفونسوبوررو. ( 1389) . دانشگاه نهادی امروزین (ترجمه علی شریفی). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. (تاریخ انتشار به زبان اصلی ندارد).
23. کارسون، راشل. (1381). بهار خاموش (ترجمه عبدالحسین وهاب زاده، عوض کوچکی و امین علیزاده). مشهد: جهاد دانشگاهی . (تاریخ انتشار به زبان اصلی 1962).
24. کارگروه تدوین مدل ارزیابی دانشگاه سبز (1396). مدل تلفیقی -تطبیقی رتبه بندی و ارزیابی دانشگاه سبز .دانشگاه شیراز.
25. کرول، استفن، ورانکین، ویلیام .(1391). شناخت محیط زیست ( ترجمه بهرام معلمی). تهران : نشرو پژوهش شیرازه.
26. کسروی، مجید، و مهاجری، شراره .(1397). پیاده سازی طرح دانشگاه سبز با استفاده از الگوریتم حل مسالهARIZ71. نخبگان علوم ومهندسی، دوره سوم، شماره پنجم، صص 109 -98.
27. گاف، استیفن ،و اسکات، ویلیام . (1389) . آموزش عالی و توسعه پایدار: پارادوکس و احتمال (ترجمه ارسلان قربانی شیخ نشین). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی واجتماعی.
28. مظلومیان، سعید ؛ و طباطبایی، ابولقاسم .(اسفند 1397) . اهمیت آموزش در بهبود رفتارهای زیست محیطی (رفتار سبز). مقاله ارائه شده درسومین همایش ملی دانش و فناوری علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست ایران . تهران. موسسه برگزار کننده همایش های توسعه محور دانش و فناوی سام ایرانیان .
29. معرب، یاسر و پرک، مهین . (1396) . مروری بر مباحث مبانی برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست. تهران: آوای قلم .
30. منتظرالقائم ،اکبر؛ اکبری ،امید؛ اکبری، امیر، و فیلی، اردلان .(۱۳۹۸). ارزیابی عوامل موثر بر مدیریت منابع انسانی سبز: مطالعه موردی شرکت ملی نفت ایران .مقاله ارائه شده در نخستین کنفرانس ملی مدیریت و اخلاق کسب وکار، شیراز .موسسه آموزش عالی آپادانا.
31. نوری، منوچهر . (1397) . مدیریت سبز مادر گیتی . مجله رشد مدیریت مدرسه، شماره 119،صص 7-4.
32. نیاز آذری، کیومرث، تقوایی یزدی، مریم .( 1395) فرهنگ سازمانی در هزاره سوم . تهران: شیوه .
33. الهی، محمد مهدی. (1396). مطالعه مدارس دوستدار محیط زیست. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.
34. وینود کومار، تی.ام .(1399). محیط زیست هوشمند برای شهرهای هوشمند (ترجمه علی یدقار و فاطمه گهرخواه). تهران: زرنوشت،
35. یوسفی، آرش. (1395) . مدیریت سبز . تهران: سازمان حفاظت از محیط زیست.
36. Leal Filho, W., Will, M., Salvia, A.L., Adomßent, M., Grahl, A., Spira, F.( 2019a). The role of green and Sustainability Offices in fostering sustainability efforts at higher education institutions. Journal of Cleaner Production, 232, 1394–1401.
37. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.05.273
38. Lazzeretti, L., & Tavoletti, E. (2006). Governance Shifts in Higher Education: A Cross-National Comparison. European
Educational Research Journal, 5(1), 18–37.
39. https://doi.org/10.2304/eerj.2006.5.1.18
40. M Humblet, E., Owens, R., & Roy, L. P. (2010). Roadmap to A Green Campus. Washington.D.C, USA: U.S Green Bulding Council.
41. Msengi, I., Doe, R., Wilson, T., Fowler, D., Wigginton, C., Olorunyomi, S., & Morel, R. (2019). Assessment of knowledge and awareness of “sustainability” initiatives among college students. Renewable Energy and Environmental Sustainability, 4, 6.
42. https://doi.org/10.1051/rees/2019003
43. United Nations. (2012, June). Report of the United Nations Conference on Sustainable Development.
44. https://sustainabledevelopment.un.org/rio20
45. Skibińska, Wioletta, and Iga Kott. “Green Management in Companies Policies and Activities.” In The 2015 Wel International Academic Conference Proceeding , Vienna , Austria, The West East Institute, 2015.
46. Fissi, S., Romolini, A., Gori, E., & Contri, M. (2020). The path toward a sustainable green university: The case of the University of Florence. Journal of Cleaner Production, 279, 123655.
47. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.123655
48. Yanarella, E. J., Levine, R. S., & Lancaster, R. W. (2009). Research and Solutions: “Green” vs. Sustainability: From Semantics to Enlightenment. Sustainability: The Journal of Record, 2(5), 296–302.
49. https://doi.org/10.1089/sus.2009.9838
50. Marques, C., Bachega, S.J., Tavares, D.M. (2019). Framework proposal. for the environmental impact assessment of universities in the context of Green IT. Jornal of Cleaner Production, 241, 118346. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.118346
51. Wang, Y., Shi, H., Sun, M., Huisingh, D., Hansson, L., & Wang, R. (2013). Moving towards an ecologically sound society? Starting from green universities and environmental higher education. Journal of Cleaner Production, 61, 1–5.
52. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2013.09.03
53. Baldridge, J. V., Curtis, D. V., Ecker, G. P., & Riley, G. L. (1977). Alternative models of governance in higher education. Governing academic organizations, 2-25.
54. Güner, S. (2017). Evaluation of the evolution of green management with a Kuhnian perspective. Business Research, 11(2), 309–328.
55. https://doi.org/10.1007/s40685-017-0049-8
56. Morrison, K. (2010). Complexity Theory, School Leadership and Management: Questions for Theory and Practice. Educational Management Administration & Leadership, 38(3), 374–393.
57. https://doi.org/10.1177/1741143209359711
58. Ese, J. (2019). Defending the university?: Academics’ reactions to managerialism in Norwegian higher education (PhD dissertation). Karlstads universitet, Karlstad.
59. Msengi, I., Doe, R., Wilson, T., Fowler, D., Wigginton, C., Olorunyomi, S., & Morel, R. (2019). Assessment of knowledge and awareness of “sustainability” initiatives among college students. Renewable Energy and Environmental Sustainability, 4, 6.
60. https://doi.org/10.1051/rees/2019003
61. Mainardes, E.W., Alves, H., Rapos, M. (2011). The prosses of change in university management: from the “IVORY TOWER” to entrepreneurialism. Transylvation Review of Administrative Sciences, 33(12) ,124-149
62. Bukhari, S. S., Said, H., & Mohamad Nor, F. (2020). Conceptual Understanding of Sustainability Among Academic Administrators of Pakistan Public Universities. The Qualitative Report, 25(1), 28-59. Retrieved from https://nsuworks.nova.edu/tqr/vol25/iss1/3
63. Dahle, M., & Neumayer, E. (2001). Overcoming barriers to campus greening. International Journal of Sustainability in Higher Education, 2(2), 139–160.
64. https://doi.org/10.1108/14676370110388363
65. Tran, B. (2009). Green management: The reality of being green in business. Journal of Economics, Finance & Administrative Science, 14(27).
66. Gladwin, T. N., Kennelly, J. J., & Krause, T.-S. (1995). Shifting Paradigms for Sustainable Development: Implications for Management Theory and Research. Academy of Management Review, 20(4), 874–907.
67. https://doi.org/10.5465/amr.1995.9512280024
68. Garzella, S., & Fiorentino, R. (2014). An integrated framework to support the process of green management adoption. Business Process Management Journal, 20(1), 68–89.
69. https://doi.org/10.1108/bpmj-01-2013-0002
70. Lee, J.-S., Hsu, L.-T. J., Han, H., & Kim, Y. (2010). Understanding how consumers view green hotels: how a hotel’s green image can influence behavioural intentions. Journal of Sustainable Tourism, 18(7), 901–914. https://doi.org/10.1080/09669581003777747
71. Kurland, N. B., & Zell, D. (2011). Green management: Principles and examples. Organizational dynamics, 40(1), 49-56.
72. Roos, N., Heinicke, X., Guenther, E., & Guenther, T. W. (2020). The Role of Environmental Management Performance in Higher Education Institutions. Sustainability, 12(2), 655.
73. https://doi.org/10.3390/su12020655
74. T Masagca, J., P Custodio, L., & I Morales, M. (2019). Gains from research and development management model for green university. Journal Management and Development Studies, 8, 56–71.
